تفاوت بین دعاوی حقوقی و کیفری چیست؟

بهترین وکیل کیفری در اصفهان “دعوا” یکی از متداول ترین لغاتی است که در دنیای حقوق وجود دارد که دارای معانی و کاربردهای مختلفی می باشد. در این مقاله ابتدا معنای لغوی و حقوقی این کلمه را به طور کامل توضیح می دهیم و سپس تفاوت بین دعاوی حقوقی و کیفری را بررسی می کنیم.

معنای لغوی و حقوقی “دعوا” چیست؟

کلمه دعوا بر اساس فرهنگ معین شامل معانی مختلفی از جمله خواستن، ادعا کردن، نزاع و دادخواهی می باشد. از نظر حقوقی نیز حقوق دانان معانی مختلفی را برای این واژه در نظر گرفته اند که دارای قرابت معنایی با مفهوم لفظی آن است. مطابق با گفته دکتر عبدالله شمس (یکی از اساتید مشهور در علم حقوق) معنی دعوا در علم حقوق عبارت است از توانایی قانونی که مطابق با آن فردی که حق آن پایمال یا انکار شده است به مراجع ذی صلاح جهت قضاوت وارد بودن یا نبودن این ادعا و همچنین اعمال آثار قانونی مربوطه مراجعه می کند. در نتیجه، لازمه ایجاد دعوا دو شرط است: ۱) فرد واقعا یا به صورت ادعایی دارای حق قانونی و مشروعی باشد؛ ۲) در عمل یا در ادعا حق قانونی و مشروعی مورد انکار یا تجاوز قرار گرفته باشد. در صورتی که فرد مدعی حق این دو شرط مهم را داشته باشد می تواند جهت دادرسی حق پایمال شده خود اقدام نماید.

تفاوت دعاوی حقوقی و کیفری چیست؟

دعوا انواع و دسته بندی های مختلفی دارد ولی به طور کلی به دو گروه دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری تقسیم می شود. توجه کنید که درصورتی که تصمیم به اقامه دعوا دارید قبل از هر گونه اقدامی با یک مشاوره حقوقی صحبت کنید تا نوع دعوا را تشخیص داده و سپس مطابق با آن فعالیت های قانونی لازم را انجام دهید. از مهمترین تفاوت بین دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف – تفاوت در نحوه طرح دعاوی

نحوه ارائه دعاوی یکی از مهمترین تفاوت های بین دعاوی حقوقی و کیفری می باشد. برای بررسی دعاوی حقوقی شما باید یک دادخواست تنظیم کنید ولی برای دعاوی کیفری شما باید یک شکوائیه تنظیم کنید. در نتیجه مسائلی که مربوط به دعاوی کیفری نمی باشد از طریق طرح شکایت قابل پیگیری نیستند.

علاوه بر این، هزینه بررسی هر دو دعاوی کیفری و حقوقی مستلزم پرداخت هزینه می باشد با این تفاوت که هزینه بررسی دعاوی کیفری یکسان است اما هزینه بررسی دعاوی حقوقی بسته به بهای خواسته فرق می کند. هرچه بهای خواسته بیش تر باشد، هزینه ی دادخواست نیز بیش تر می شود. توجه کنید که “خواهان” و “خوانده” به طرفین دعاوی حقوقی، و “شاکی” و “مشتکی” عنه به طرفین دعاوی کیفری گفته می شود.

ب – تفاوت در مرجع صالح رسیدگی به دعاوی

یکی دیگر از تفاوت های دعاوی حقوقی و کیفری این است که مرجع قضایی جهت بررسی و رسیدگی هر یک از این دعاوی متفاوت است. برای طرح اکثر شکایت (بررسی دعاوی کیفری) باید به دادسرا مراجعه شود که گاهی اوقات این کار نزد ضابطان دادگستری مانند درجه داران نیروی انتظامی و افسران نیز انجام می شود و در آخر این شکایات به مراجع قضایی ذی صلاح انتقال داده می شود. سپس، تحقیقاتی کامل در خصوص پرونده توسط مسئولین انجام می شود و اطلاعاتی جامع درباره پرونده به دادگاه های کیفری ارجاع داده می شود تا حکم قانونی لازم صادر شود. البته بعضی از عناوین کیفری نیز مستقیما در دادگاه های کیفری مفتوح به رسیدگی می گردند. در طرح دعاوی حقوقی نیازی به مراجعه به دادسرا نیست و مراجع قضایی حقوقی وظیفه بررسی این نوع دعاوی را دارند.

پ – تفاوت بین دعاوی حقوقی و کیفری در اسباب طرح دعاوی

دلیل (سبب) طرح دعاوی، یکی دیگر از تمایزات بین دعاوی حقوقی و کیفری می باشد که از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دعاوی کیفری مربوط به زمانی است که مساله جنبه کیفری دارد. بدین معنا که در صورتی که فردی ادعا کند حق او پایمال شده است و پایمال شدن این حق توسط مراجع قانونی جرم شناخته شود، فرد مدعی باید برای طرح دعاوی کیفری اقدام کند. توجه کنید که جرم یعنی رفتاری که طبق قانون مجازات اسلامی برای آن مجازات تنظیم شده است. در صورتی که مراجع قانونی پایمال شدن حق را جرم تشخیص نداده باشند، فرد باید برای طرح دعاوی حقوقی که در بالا توضیح داده شد اقدام کند.

منبع :  hamedamiri.net/بهترین-وکیل-کیفری-در-اصفهان/